بررسی علمی تأثیر نور سفید در رشد گیاهان

تأثیر نور سفید در رشد گیاهان همیشه در مجامع علمی مورد بررسی قرار گرفته و حتی تا همین چند سال پیش ادعای متفاوتی نسبت به آن در مقایسه با امسال داشته اند. تا چندین سال پیش ادعا میشد که ترکیب نورهای آبی و قرمز تأثیر بهتری روی رشد گیاه می گذارند اما امروزه طبق آخرین تحقیقات مشخص شده که دقیقا عکس این قضیه صادق است یعنی نور سفید بهترین تأثیر را روی رشد گیاهان می گذارد. در هر حال خورشید چنین نوری به کل کره زمین ساطع می کند.

نور آبی و قرمز مهمترین طول موج ها برای فتوسنتز گیاه هستند (به شکل ترکیبی به صورت بنفش دیده می شوند) اما گیاهان از همه طول موج های نور استفاده می کند و نور سفید به خاطر داشتن همه این طول موج ها، بهترین گزینه است.

تأثیر نور سفید در رشد گیاهان از لحاظ علمی ثابت شده است

تأثیر نور سفید در رشد گیاهان از لحاظ علمی ثابت شده است

 

نور سفید چگونه روی رشد گیاه اثر می گذارد؟

حتما مطالعات علمی زیادی دیده اید که ادعا کرده اند نور سفید بعد از نور قرمز و آبی، باعث افزایش زیاد سرعت فتوسنتز در گیاهان می شود. با اینکه طبق ادعای این سری مطالعات علمی می توان به این نتیجه رسید که نور سفید روی رشد گیاه تأثیر خوبی دارد ولی کاملا درست نیست.

در این مطالعات فقط یک رنگ، یعنی قرمز یا آبی را به تنهایی با نور سفید مقایسه کردند که ترکیبی از تمامی رنگ هاست. در صورتی که هیچ مطالعه علمی تاکنون اثبات نکرده که گیاهان فقط به نور قرمز یا فقط به نور آبی نیاز دارند و ترکیبی از این دو طول موج رنگی مورد نیاز است. پس شکل درست مقایسه این است که ترکیبی از نورهای آبی و قرمز را با نور سفید مقایسه کنید.

گیاهان از همه طیف نوری خورشید برای رشد هر چه بهتر خود استفاده می کنند و دقیقا به همین دلیل نور سفید بهترین و بیشترین تأثیر را روی رشد گیاهان می گذارد. براساس همین یافته های علمی بود که چراغ های LED با نور سفید رنگ که کل طیف نوری خورشید را به گیاهان می رسانند وارد بازار شدند و جای لامپ های محبوب قدیمی مثل HPS (لامپ سدیم فشار قوی) را گرفتند. به همین دلیل نمی توان تأثیر نور سفید در رشد گیاهان را نسبت به هر نور دیگری منکر شد.

 

تأثیر نور سفید در رشد گیاهان بیشتر از نور تکی است

تأثیر نور سفید در رشد گیاهان بیشتر از نور تکی است

 

نوع رنگ نور روی رشد گیاهان چه تأثیری دارد؟

برخی افراد درک کاملی از اینکه گیاهان از کل نور خورشید به کم و زیاد استفاده می کنند، ندارند به همین دلیل نمی دانند که چرا نور سفید بهترین و بیشترین تأثیر را دارد. نور آبی و قرمز روی رشد گیاه تأثیر بسزایی دارند و در مقابل نور سبز و زرد تأثیر بسیار کمتری دارند. نور UV باعث آسیب رسیدن به گیاهان و حتی سوختن برگ ها می شود. البته برخی گیاهان هستند که برای رشد خود نیاز به نور UVA دارند و این مورد از لحاظ علمی ثابت شده است.

موقعی که بذر گیاهان در حال جوانه زنی است باید نور آبی برای گیاه تأمین شود. گرفتن این نور در ابتدای رشد گیاه بسیار مهم است چرا که روی افزایش مقدار کلروفیل گیاه تأثیر می گذارد. برخی از بذرها بدون نور آبی رشد نمی کنند.

نور قرمز و آبی به صورت ترکیبی موقع بالغ شدن گیاهان و شروع به گلدهی بسیار اهمیت دارند. تأمین چنین نوری به گیاه کمک می کند تا برگ و محصولات بیشتری تولید کند. نور بنفش در هر مرحله از رشد گیاه لازم و ضروری است. نور بنفش برای بهتر کردن رنگ و بوی گیاه بسیار مهم است.

 

 

تأثیر نور سفید در رشد گیاهان از طریق چه مکانیسمی است؟

نور مرئی در طیف نور سفید تنها بخشی از آن است که گیاهان استفاده می کنند. برخی از نورهای رنگی برای رشد گیاهان ضروری هستند و برخی هم به گیاه آسیب می زنند. گیاهان از نور سفید برای تولید غذا از طریق فتوسنتز استفاده می کنند و کلروفیل، رنگدانه سبز برگ و ساقه گیاهان، با استفاده از انرژی نور مرئی، کربن دی اکسید را به غذا یا همان گلوکز و اکسیژن تبدیل می کند. پس طول موج های نور مرئی در رشد گیاه تأثیر دارند.

چون کلروفیل سبز رنگ است، رنگ های سمت مخالف سبز در طیف نوری، از جمله آبی و قرمز بیشترین تأثیر را روی رشد گیاه دارند. نوری که از سمت خورشید ساطع می شوند یک نوع انرژی است و انرژی آن برحسب طول موج فرق می کند.

مثلا نور فرابنفش کوتاه ترین طول موج را دارد و در نتیجه بیشترین میزان انرژی به همین دلیل بجز برخی گیاهان اندک، برای مابقی گیاهان کاملا مضر است. طول موج های بعدی به ترتیب افزایش طول موج، بنفش، آبی، سبز، زرد و نهایتا قرمز هستند.

نور قرمز به خاطر داشتن طول موج بلندتر، انرژی کمتری داشته و در نتیجه اگر به تنهایی استفاده شود کمترین تأثیر را روی رشد گیاه خواهد داشت. به همین دلیل گفته می شود نور سفید که مجموعه ای از طول موج های مختلف نور مرئی را در خود دارد برای گیاهان بسیار بهتر از نور قرمز یا آبی به تنهایی و حتی به شکل ترکیبی است. گیاهان از هر کدام از طول موج های رنگی استفاده خاصی می برد.

تأثیر نور سفید در رشد گیاهان حتی بیشتر از نورهای ترکیبی آبی و قرمز است

تأثیر نور سفید در رشد گیاهان حتی بیشتر از نورهای ترکیبی آبی و قرمز است

 

هر یک از طول موج های نور سفید چه تأثیری روی رشد گیاه دارند؟ اگر فقط از نور بنفش استفاده شود کافیست؟

معمولا این سؤال را کسانی می پرسند که می خواهند دقیقا بدانند برای رشد گیاهان در داخل منزل یا فضای سربسته یا گلخانه ها، بهتر است از لامپ های LED با نور سفید استفاده کنند یا از پروژکتورهای نور LED که ترکیبی از نورهای آبی و قرمز دارند و به رنگ بنفش دیده می شوند؟

گاهی اوقات افراد توصیه می کنند که از پروژکتورهای فول اسپکتروم استفاده شود که مشابه با نور خورشید تمام طیف نوری مورد نیاز گیاه را دارد. طبیعتا چنین انتخابی هوشمندانه تر است. اگر علت آن را نمی دانید در ادامه قصد داریم هر کدام از طول موج های رنگی را با نوع تأثیر بر روی رشد گیاه توضیح دهیم.

تأثیر نور سفید در رشد گیاهان بر هیچ فردی پوشیده نیست و طبیعتا بهتر از لامپ هایی است که فقط نور آبی یا فقط نور قرمز و یا ترکیبی از آنهاست. نور UV در طیف نور خورشید برای گیاهان مضر است بجز تعداد کمی از گیاهان که به چنین نوری نیاز دارند.

نور بنفش چه تأثیری روی رشد گیاه دارد؟ نور بنفش انرژی بیشتری برای گیاهان دارد و هنگامی که گیاهان در معرض چنین نوری قرار می گیرند، طعم، مزه و بوی میوه و سبزیجات گیاهان بهتر می شود و حتی از لحاظ علمی ثابت شده که میزان تولید آنتی اکسیدان در گیاه افزایش پیدا می کند.

 

چرا لامپ های رشد گیاه نور بنفش ساطع میکنند ؟

پس در کل نور بنفش برای گیاه مفید بوده و حتی برای جلوگیری از آسیب رسیدن به گیاه هم استفاده می شود.

اکثر گیاهان در مراحل ابتدایی رشد عمدتا به نور آبی نیاز دارند. نور آبی به تولید کلروفیل بیشتر در گیاهان کمک می کند. کلروفیل همان رنگدانه سبز ساقه و برگ گیاهان است که انرژی نور خورشید را به دام می اندازد که برای شروع فتوسنتز ضروری است.

به بیان دیگر، جذب کردن نور آبی برای گیاه ساده تر بوده و از انرژی آن برای فتوسنتز راحتتر استفاده می کند. پس نور آبی هم برای رشد گیاه مفید بوده و کمک می کند تا زودتر به مرحله بلوغ برسد. به همین دلیل نور آبی برای رشد گیاهان جوان و نهال ها و ساخت ریشه، ساقه و برگ بسیار ضروری است.

نور سبز عمدتا توسط گیاه برگشت داده می شود و به همین دلیل برگ گیاهان را سبز می بینیم. اکثریت مقدار نور سبزی که توسط گیاهان جذب می شود برای تولید کلروفیل استفاده می شود که نهایتا ظاهر گیاه را سبزتر نشان می دهد. در واقع بیشتر از نور سبز برای سبزتر نشان داده شدن گیاه قبل از فروش استفاده می شود تا جذابیت بصری بیشتری پیدا کند.

نور زرد هم از لحاظ تأثیری که روی رشد و سلامت گیاه دارد مشابه با نور سبز است. با این حال تأثیر این نور روی تولید کلروفیل در گیاهان به اثبات نرسیده است با این حال روی سلامت گیاه تأثیر دارد.

نور قرمز هم کمترین میزان انرژی را دارد و به تنهایی کمترین تأثیر را بر روی رشد و سلامت گیاهان خواهد داشت. اما وقتی نور قرمز با آبی ترکیب می شود، برای بلوغ گیاهان بسیار مفید عمل می کند. نور قرمز برای گلدهی گیاه بسیار مهم است.

اگر نور آبی با قرمز ترکیب شود، میزان تولید برگ یک گیاه افزایش چشمگیری پیدا می کند. طبق مطالعه ای که در دانشگاه ایالت میشیگان انجام شد متوجه شدند که اگر فقط از نور قرمز برای رشد گیاه استفاده کنند، برگ های گیاه باریک و بزرگ و کم تراکم خواهند شد. اما کافیست به اندازه 10 تا 20% نور آبی هم اضافه شود در این صورت همان گیاه ظاهری متراکم و وضعیت سالم تری خواهد داشت.

 

مطالعات علمی تأیید کننده تأثیر نور سفید در رشد گیاهان در مقایسه با استفاده تکی از نورهای آبی و قرمز است

مطالعات علمی تأیید کننده تأثیر نور سفید در رشد گیاهان در مقایسه با استفاده تکی از نورهای آبی و قرمز است

 

بهترین نور برای داشتن گیاه سالم با رشد طبیعی کدام است؟ تأثیر نور سفید در رشد گیاهان چقدر است؟

با توجه به توضیحاتی که داده شد متوجه شده اید که انتخاب یک یا دو رنگ برای رشد گیاه کار کاملا اشتباهی است. تأثیر نور سفید در رشد گیاهان ثابت شده است و با اینکه نور بنفش هم به نوبه خود اثر مثبتی دارد اما به تنهایی کافی نیست.

 

تفاوت لامپ رشد گیاه با لامپ معمولی چیست ؟

پس بهترین کار این است که از نور سفید استفاده شود تا هر گیاه بسته به نوع گونه هر مقدار از هر کدام از نورهای رنگی که نیاز دارد را جذب کرده و استفاده کند. به دلیل اثبات علمی تأثیر نور سفید در رشد گیاهان، لامپ های LED با نور سفید و یا حتی پروژکتورهای فول اسپکتروم توصیه می شوند.

البته توجه داشته باشید که فقط انتخاب نوع نور روی رشد گیاه تأثیر ندارد. بلکه باید دقیقا بدانید که گیاه شما به چه شدتی از نور نیاز دارد و فاصله گیاه با منبع نور باید چقدر باشد. هر گیاه در هر مرحله رشد چند ساعت در روز باید نور بگیرد و غیره.

توصیه می کنیم برای دریافت اطلاعات بیشتر در رابطه با موارد گفته شده و گرفتن نتیجه بهتر از تأثیر نور سفید در رشد گیاهان مقالات مرتبط با آن را در سایت مطالعه کنید.

4.6/5 - (111 امتیاز)

1 دیدگاه در “نور سفید چه تاثیری روی رشد گیاهان دارد؟ مقایسه تاثیر نور سفید و بنفش روی رشد گیاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *